स्वच्छता कार्यक्रम सञ्चालनमा ल्याउन शिक्षक शिक्षिकालाई तालिम

जीवछ उदासी
लहान, भदौ १२ गते ।

लहान नगरपालिका शिक्षा शाखा, विकन परियोजना अन्तर्गत दलित जनकल्याण युवा क्लव पहल र वाटरएडको सहयोगमा कार्यक्रम सञ्चालनमा ल्याएको हो ।

विद्यालयमा स्वच्छता र व्यवहार परिवर्तनको लागि दिएको तीन दिनको तालिमले थप व्यवहारिक र शैक्षिक ज्ञान हासिल भएको लहान–१० स्थित श्री जनता माध्यमिक विद्यालयका प्रधानाध्यापक रङगलाल साहले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो,‘अब दस महिनापछि म अवकास पाउनेछु । जागीरको उतराद्र्धमा लिएको यो तीन दिने तालिम विद्यालयको हकमा त कोसे ढुङगा सावित हुन्छ नै साथै अवकासपछि जीवनको लागि समेत उपयोगी तालिम रहयो । विद्यालयलाई हराभरा, स्वच्छ खानेपानी , भएको श्रोत साधनको उचित प्रयोग शिक्षक विधार्थीले स्वच्छता राख्न शिक्षक शिक्षिकाहरुको भूमिका के हुने विषयमा तालिम उपयोगी हुनेछ ।’

विद्यालयहरुमा विधार्थीहरुसँग खेलको माध्यमबाट गीत र संगीतको माध्यमबाट स्वच्छता र व्यवहार परिवर्तन गराउन सकिने ठोस घान तालिमबाट पाएर अब विद्यालयको स्वच्छता र शिक्षणको लागि तालिम अति उपयागी भएको तालिममा सहभागी शिक्षिका कञ्चना साहले सुनाउनुभयो । उहाँले थप्नुभयो,‘विपन्न दलित समुदायका बालबालिकाहरुलाई स्वच्छ र व्यावहार परिवर्तन कसरी गारउने देखिएको चुनौती अब हुनेछैन् । तालिममले सहज गरयो ।’

‘लहान–१ मार रहेको जनता अधारचूत विद्यालयमा ७० प्रतिशतभन्दा बढी कालकालिकाहरु मुसहर समुदायका रहेका छन् । ती विधार्थीहरुलाई नियमित विद्यालयमा ल्याउन सरसफाइको वानी सिकाउन यो तालिम हामीले केहि वर्ष पहिले नै पाउनुपर्दथ्यो । तालिमले ठोस ज्ञान सिकाएको छ’,विद्यालयका प्रधनाध्यापक बद्री नारायण चौधरीले बताउनुभयो ।

लहान नगरपालिकाकमा रहेको ५९ वटा सामुदायकि विद्यमलयहरुमध्ये ३० वटा विद्यालयहरुमा खानेपानी र शौचालय व्यवस्थापनको कार्य सम्पन्न भएर चार वटा विद्यालयहरुमा पहिलो चरणमा स्वच्छता खानेपानी र व्यवहार परिवर्तनसम्बन्धी कार्यक्रम चलिरहेकोमा पहिलो चरणमा यस वर्ष चारवटा विद्यालयका २६ जना शिक्षक शिक्षिका र प्रधानाध्यापकहरुलाई पहिलो चरणमा तालिम दिइएको सहजकर्ता चतालिम प्रशिक्षक नम्रता भट्टले जानकारी दिनुभयो । उहाँको अनुसार स्वच्छता र व्यवहार परिवर्तन गर्न सके लहानका सामुदायिक विद्यालयहरु अबल साबित हुने विश्वासका साथ यस अभियानमा लागेका छौं ।

लहान नगरपालिका शिक्षा शाखाका प्राविधिक अमिरी यादवले विकन परियोजना वाटरएड र दलित जनकल्याणको सुक्रियताले विपन्न दलित समुदायमा रहेको विद्यालय मात्रै होइन,गाउँ टोलामा समेत सकारातमक प्रभाव देखिएकोले लहान नगरपालिका शिक्षा शाखा यस अभियानलाई पछि आफै अपनत्व लिइने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो ।

हामी अन्य गैर सरकारी संघ संस्थाहरुभन्दा फरक रहेको दलित जनकल्याण युवा क्लवका निर्देशक विनोद विसुन्केले भन्दै सामुदायक विद्यालयको शैक्षिक परिवर्ततको आधार खानेपानी शौचालयको प्रवन्ध र व्यवहार परिवर्तनलाई आधार बनाएर काम गर्दा नगरपालिका र स्थानीयवासीहरुबाट पाएको सहयोगबाट उत्साहित भएर लक्ष्यमा पुग्न अनुकूल वातावरण बनिरहेको बताउनुभयो ।